Tiếp tục với chủ đề sơ đồ quạt điện, trong bài viết này mình giới thiệu đến các bạn bài viết về sơ đồ mạch điện quạt trần và cách đấu nối tụ điện. Vấn đề gặp phải khi sửa chữa quạt cũ, quạt thu mua từ ve chai là mất dấu các dây. Vậy thì nhận biết ra sao để đấu nối với tụ cho đúng.
Sơ đồ mạch điện quạt trần
Trước tiên, để biết phải sửa chữa như thế nào, chúng ta cần biết sơ đồ mạch điện quạt trần ra sao. Bạn hãy theo dõi hình vẽ bên dưới.
Từ sơ đồ ta thấy startor quạt trần có 2 cuộn dây. Cuộn bên trong là cuộn đề (khởi động), cuộn bên ngoài là cuộn chạy.
Cuộn chạy có số vòng dây nhiều hơn cuộn đề. Tuy nhiên, cuộn đề có điện trở lớn hơn vì ở cuộn đề dây nhỏ hơn (R=p*l/s), dẫn đến tiết diện nhỏ hơn.
L1: là đầu dây chạy
L3: là đầu dây đề
L2: là đầu dây chung
Nhìn vào sơ đồ ta có thể dễ dàng phân biệt được 3 dây kể trên, từ đó có thể đấu nối tụ điện.
Cách nhận biết các đầu dây quạt trần
Nhưng, khi sửa chữa đồ cũ thì từ stator chỉ là 3 đầu dây với 3 màu khác nhau như hình bên dưới.
Không phải là quạt của các hãng nổi tiếng như Vinawind hay Panasonic. Việc quy ước màu dây mà trước nay đã biết đều trở thành vô nghĩa (mỗi hãng lại có cách quy ước màu dây khác nhau). Lúc này chúng ta cần vận dụng kiến thức vật lý một chút.
Dụng cụ cần có: Đồng hồ vạn năng (hoặc đồng hồ đo điện trở).
Nhìn từ sơ đồ phía trên ta thấy điện trở(R) giữa hai đầu dây L1 và L3(ký hiệu R13) là lớn nhất. Điện trở giữa dây L2 và L3(ký hiệu R23) lớn hơn giữa dây L2 và L1(ký hiệu R12).
Tức là: R13>R23>R12
Lấy ví dụ quạt trần ở hình phía trên với 3 màu dây: trắng, xanh và vàng. Đo điện trở từng cặp dây, kết quả thu được như sau:
Xanh- vàng điện trở 312 Ohm (Ω)
Trắng- vàng điện trở 174Ω
Trắng - xanh điện trở 140Ω
Hai dây xanh- vàng có điện trở lớn nhất, suy ra đây là 2 đầu dây L1 và L3 (chưa rõ đâu là L1, đâu là L3), dây trắng là dây L2. Trắng- vàng điện trở lớn hơn trắng- xanh, nên dây vàng là L3, dây xanh là L1.
Cách đấu tụ quạt trần
Tụ điện dùng cho quạt trần thường nằm trong khoảng 2 micro Farad đến 2,5 micro Farad. Hai đầu dây của tụ điện quạt là giống nhau, bất kể màu sắc của chúng có giống nhau hay khác nhau.
Nối 2 đầu tụ với 2 dây xanh và vàng. Dây xanh là dây chạy, dây vàng là dây đề. Vì vậy đầu nối dây vàng với tụ ta sẽ cuốn băng keo lại. Đầu nối dây xanh với tụ sẽ được nối chung với nguồn điện 220v.
Thông thường, nếu nối dây với tụ đúng khi cấp điện cho quạt chạy, ta nhìn từ trên xuống thấy quạt quay thuận chiều kim đồng hồ. Nhìn từ dưới lên quạt quay ngược chiều kim đồng hồ.
Nối sai dây do xác định sai sẽ khiến quạt quay ngược chiều kim đồng hồ khi nhìn từ trên xuống. Gió sẽ thổi ngược lên trên trần.
Sơ đồ đấu nối hộp số cho quạt trần
Trở lại sơ đồ mạch điện quạt trần phía trên. Hộp số có 2 dây, 1 đầu dây được nối với điện 220v (nên nối với pha nóng), 1 đầu dây được nối với dây chung(L2). Tuy nhiên, bạn có thể chuyển hộp số sang nối vào với phía đầu dây chạy(L1), như sơ đồ bên dưới.
* Lưu ý: Đây là bài viết hướng dẫn, bên mình không nhận tư vấn hay sửa chữa quạt. Các bạn đọc kỹ bài viết để hiểu nội dung. Nếu có thắc mắc cần giải đáp hãy để lại coment xuống bên dưới. Vui lòng không gọi điện hoặc nhắn tin để nhờ tư vấn.
Bài viết sử dụng một số hình ảnh của Bloger Duy Huỳnh.
